Geschreven door Twan van Duijnhoven
Vaak wordt op het einde van de Bonte Avonden in Rijsbergen het ‘Rijsbergs volkslied’ gezongen; Rijsbergen ons dorpje. In 1946 geschreven door Drik de Bruijn en bedoeld voor de Rijsbergse Revue. Ook bij de jaarlijkse dorpsquiz wordt dit “volkslied” uit volle borst meegezongen. Gelukkig kan sinds 2012 dit lied weer met volle waarheid gezongen worden. Want dat was in de jaren 1997 tot en met 2011 wel anders. De eerste zin uit het refrein luidend “Rijsbergen ons dorpje aan de Belgische grens” klopte niet meer. Wat was er aan de hand?
In 1997 werd door de provincie een grenscorrectie doorgevoerd. De grens tussen Breda-Zundert-Rijsbergen kwam wat anders te liggen in verband met de situatie rondom de A16 en de HSL. De Hazeldonkse beek werd de nieuwe grenslijn en daardoor verloor Rijsbergen haar grenscontact met België. Het gebied rondom De Mosten de De Bunders kwamen op Bredaas grondgebied. In de onderstaande drie kaarten staat de situatie voordat de grenscorrectie was doorgevoerd (links) en de situatie daarna (midden), beiden ingetekend in een kaart van 2021. De opmerkzaamheid van Mike in ’t Groen bracht het toenmalige bestuur van de Heemkundekring tot actie. Aanleiding voor Mike was een krantenbericht in BNdeStem van 18 februari 2010. In dat bericht werd melding gemaakt van het feit dat de gemeenten Breda en Zundert in gesprek waren om wijzigingen aan te brengen aangaande ligging van de HSL in beide gemeenten. Het doel was om de HSL volledig op grondgebied van Breda te krijgen. En dat overleg zou een mooie gelegenheid zijn om kritisch te kijken naar de ontstaande verkeerde situatie. Immers Rijsbergen had van oudsher altijd gegrensd aan België én ons mooie kapelleke in De Mosten was met die grenscorrectie ook op Bredaas grondgebied komen te liggen.
Blauw: Zuid – Oostelijke grens van Rijsbergen, Rood: Zuidelijke grens van Breda, Geel: Noord – Oostelijke grens van Zundert, Groen: Westelijke grens van België.
Het toenmalige bestuur van de Heemkundekring benaderde de gemeente Zundert en die gingen hier voortvarend mee aan de slag. Zo voortvarend dat op 1 januari 2012 de definitieve overdracht een feit werd; Rijsbergen grensde weer aan België én het kapelleke van De Mosten stond weer op Rijsbergs grondgebied. Hierboven staat de situatie zoals deze niet gewenst was (midden) en de situatie na de laatste grenscorrectie in 2012 (rechts).
Initiatiefnemer Mike in ’t Groen (midden) samen met Jan Bastiaansen (links) en Toine Graumans (rechts) met de Rijsbergse vlag bij Grenspaal nr. 221 op de grens van Zundert-Rijsbergen-België (foto: Charles Luijten).
Het geheel was best wel een overwinning voor Rijsbergen. Alles was weer in ere hersteld én Drik de Bruijn hoefde zich niet om te draaien in zijn graf. Zijn destijds geschreven ‘Rijsbergs volkslied’ kon weer met volle waarheid gezongen worden tijdens de vele Bonte Avonden en de dorpsquizzen welke nadien volgenden in Rijsbergen. Bijkomstig voordeel is dat het complex van BCT nu op Rijsbergs grondgebied staat en niet op Bredaas grondgebied.
Op YouTube staat een reportage van Omroep Brabant uit 2012: https://www.youtube.com/watch?v=csI7ApclITQ