Vijf sterfgevallen in één gezin

Geschreven door: Twan van Duijnhoven

Tijdens het zoeken naar namen in de gemeente Zundert stuitte ik per toeval op een behoorlijk trieste gebeurtenis. Nu was het zo dat in vroegere tijden er veel kinderen op vroege leeftijd overleden, maar binnen dit gezin was het toch wel heel erg raak.

Dramatisch jaar

Antonius Aerts, zoon van Petrus Aerts en Cornelia van Bedaf, huwde op 15 april 1858 te Princenhage met Antonetta Lambregts. Binnen twee jaar (op 1 februari 1860) overleed zijn echtgenote Antonetta. Hij hertrouwde te Rijsbergen op 27 februari 1862 met de 25-jarige Catharina van den Broek. Uit dit gezin werden te Zundert 8 kinderen geboren.

Het najaar 1886 was voor dit gezin een dramatisch periode. Vanaf 7 september 1886 tot en met 25 november 1886 overleden maar liefst vijf van hun acht kinderen en wel in de leeftijden van 6, 13, 15, 17 en 21 jaar. Heel opmerkelijk wat dit gezin meemaakte, binnen 2,5 maand vijf sterfgevallen.

Epidemie

Het was niet duidelijk wat er binnen dit gezin gebeurd was. Een oproep in onze nieuwsbrief, leverde een reactie op en wel van Cor Kerstens uit Etten-Leur. Hij kwam met de oorzaak. De overlijdens waren te wijten aan een zeer besmettelijke keelziekte (diphteritis). In de diverse landelijke kranten werd hiervan ook melding gemaakt. Het eerste krantenbericht is van 19 september 1886 in het Algemeen Handelsblad die melding maakt van de besmettelijke keelziekte.

Bron: Algemeen Handelsblad van 19 september 1886


De tweede melding is eveneens van 19 september 1886 in De Grondwet.

Bron: De Grondwet van 19 september 1886

In De Grondwet van 11 november 1886 wordt gemeld dat de ziekte onder controle is. Uit de burgerlijke stand van 1886 blijkt dat in Zundert (inclusief Wernhout, Klein Zundert en Achtmaal) vanaf 13 augustus 1886 tot en met 6 november 1886, er 26 kinderen jonger dan 22 jaar zijn overleden. Of dit allemaal vanwege de keelziekte is staat in het overlijdensregister niet vermeld. En helaas zijn er van de gemeente Zundert geen zogenaamde doodsverklaringen van de gemeente-arts in het archief.

Bron: De Grondwet van 11 november 1886

In een krantenbericht dat op 2 december 1886 in De Grondwet  stond wordt gemeld dat het vorige bericht toch wat voorbarig was. En tevens wordt in dat bericht melding gemaakt van de vijf sterfgevallen in het gezin van Antonius Aerts en Catharina Aerts-Van den Broek. Stond de teller op 6 november 1886 nog op 26 kinderen, nadien zijn er in 1886 nog 9 kinderen overleden, waarmee de teller op 35 kwam.

Bron: De Grondwet van 2 december 1886

Of de desbetreffende keelziekte hiervan de oorzaak was, is niet te achterhalen. Het aantal was echter wel extreem hoog. In de periode vanaf 1 januari 1886 tot en met 12 augustus 1886 zijn er “maar” 4 kinderen jonger dan 22 jaar overleden. Die keelziekte moet waarschijnlijk een grote impact gehad hebben op de bevolking van de gemeente Zundert. Het aantal sterfgevallen van kinderen jonger dan 22 jaar in de gemeente Rijsbergen was minimaal en daar heeft waarschijnlijk de ziekte niet geheerst.
In 1887 lijkt het of de ziekte nog steeds niet is opgelost. In de maanden januari en februari 1887 overlijden nog eens 8 kinderen jonger dan 22 jaar. Daarmee komt in een tijdsbestek van 7 maanden de teller op 42 kinderen te staan. Een hele trieste gebeurtenis in de gemeente Zundert.